در حالی که الیاف سلولزی سومین سهم بازار از الیاف را دارند ، تولید ویسکوز (به عنوان الیاف سلولزی بازسازی شده) در دهه اول قرن 21 در سطح جهانی با نرخ سالانه متوسط 7٪ در حال رشد بود. شایان ذکر است که بیشتر این الیاف برای صنعت پوشاک استفاده می شود و مطالعه عملکرد این مواد در نخهای پارچه ای جهت بررسی ضروری است. (Aboalasaad, A. R., & Hassan, M,2020).
در دنیای امروز الیاف احیا شده ساخته بشر که از طریق تغییرات شیمیایی مواد طبیعی ایجاد می شود، به عنوان “الیاف” تعریف و خوانده می شوند (Aboalasaad, A. R., & Hassan, M2020). بدیهی است که ویسکوز یک فیبر بازسازی شده توسط بشر است که از خمیر محلول سلولز و مواد خام آن مانند ، چوب ، پنبه یا بامبو تولید شده است. منابع اصلی سلولز جنگل هایی هستند که دارای چوب با آوندهای خشک شده اند و به نظر می رسد از این منبع طبیعی، به عنوان اصلی ترین منبع برای تولید الیاف ویسکوز استفاده می شود. این فرایند بدین شرح است؛ سلولز چوب خشک به محلول تبدیل می شود و در نهایت خمیر چوب که به صورت ویسکوز پردازش شده است به نخهای رشته ای یا الیاف اصلی تبدیل می شود. شایان ذکر است، چوبهای مبتنی بر الیاف سلولز بازسازی شده ،گزینه ای برای تولید الیاف پنبه ای هستند.
نخ های ریون با شاخص هایی از قبیل رنگهای زنده ، دوام و سایش آسان و نرم شناخته شده اند. نخ های ریون که زمانی به عنوان (ابریشم هنری) شناخته می شدند ، به دلیل سهولت استفاده و مراقبت ، لمسی شبیه لمس پارچه ابریشمی را ارائه می دهند. نخ های مدال با پنبه مرسریزه شده ، با زیردست فوق العاده صاف و نرم قابل مقایسه هستند.
نخ های مدال جذب آب بیشتری از نخ های پنبه ای دارند و می توانند به عنوان های مصرفی کاربردی برای حمام و آشپزخانه مورد استفاده قرار گیرند. نخ های ویسکوز مانند نخ های ریون هستند و معروف به داشتن همان زیردست ابریشمی هستند. ویسکوز رنگ ها را به خوبی می گیرد.
روش تولید الیاف ویسکوز
کلیه محصولات طبیعی که دارای سلولز کافی باشند برای تهیه این الیفا مناسب است. غالبا از الوار درختان، تفاله نیشکر، کاه برنج و گندم استفاده می شود و این مواد طی مراحل مختلفی به صورت خمیر خاصی که درصد ناخالصی آن بسیار کم است در می آیند و پس از عبور از رته ساز و استخر انعقاد به صورت الیاف در می آیند. در نتیجه روش تولید الیاف ویسکوز تر ریسی است زیرا حلالی که برای ایجاد خمیر الیاف به کار می رود قابل تبخیر نیست.
کاربرد ویسکوز
به علت استحکام کم ویسکوز اغلب برای ملحفه، رومیزی، لباس زنانه، پیراهن مردانه، زیرپوش و لباس ورزشی استفاده می شود.
خواص فیزیکی ویسکوز
گرچه ویسکوز از نظر مولکول های شیمیایی بسیار شبیه پنبه است و گاهی از پنبه های نامرغوب تهیه می شود ولی سطح ظاهری آن مانند پنبه پیچ و تاب ندارد و سطح مقطع آن چند وجهی است و دندانه دار به نظر می رسد.
استحکام این الیاف با تحقیقات صورت گرفته بهبود یافته و بر خلاف پنبه با جذب رطوبت استحکامش کاهش می یابد و علت آن نیز وجود مناطق آمورف بیشتر نسبت به پنبه است و البته این خاصیت تمیزان جذب رطوبت و دنگ پذیری بیشتری را ممکن ساخته است. در حالت استاندارد 12% جذب رطوبت دارد در حالی که پنبه 8% جذب رطوبت دارد. خاصیت ارتجاعی ویسکوز از پنبه نیز کمتر است و د رنتیجه چروک پذیری بالایی دارد. به علت صاف بودن سطح ویسکوز از پنبه درخشنده تر است ولی در آب جوش این درخشندگی را از دست می دهد. الیاف ویسکوز در برابر نور آفتاب به مدت طولانی تغییر رنگ داده و تا 150 درجه سانتیگراد حرارت مقاومت می کند.
https://www.kohanjournal.com/%85/
منابع:
Aboalasaad, A. R., & Hassan, M.(2020) THE RELATION BETWEEN VISCOSE FIBERS’CHARACTERISTICS AND THEIR YARN PROPERTIES.